Chơi đào ngày tết để tiêu trừ tà, đem may mắn tài lộc
Theo tín ngưỡng dân gian, cây hoa đào được xem là tinh hoa của Ngũ Hành, tượng trưng cho sự sinh sôi mạnh mẽ, có sức mạnh trừ tà, trị quỷ, nên mỗi khi tết đến, người dân (Bắc Bộ) thường chọn đào (cây hoặc cành) bài trí trong nhà để nghênh đón một năm may mắn, no đủ và hạnh phúc với gia đình.
Đào bài trí đón tết phải là đào đẹp, có hoa cánh kép, màu thắm, cành đều, gốc thẳng. Thân đào phải chắc, khỏe. Cành đào phải vừa phải, dăm (nhánh nhỏ nhất của cành đào) phải vút thẳng ra ngoài tán, nụ hoa phải trải đều từ đầu tới cuối dăm.
Khi chọn đào phải có đủ bộ “tứ quý”: Hoa, nụ, lộc và quả, bởi theo tín ngưỡng dân gian, đó là biểu tượng đầy đủ cho sự sung túc, đề huề phải có của gia đình.
Thú chơi hoa đào ngày tết được diễn giải theo sự tích cây hoa đào trong truyền thuyết dân gian Bắc Bộ:
Ngày xưa, ở phía đông núi Sóc Sơn (Hà Nội), có một cây đào mọc đã lâu đời. Cành lá xum xuê, to lớn khác thường, bóng rậm che phủ cả một vùng rộng lớn. Có hai vị thần tên là Trà và Uất Lũy trú ngụ ở trên cây đào, tỏa rộng uy quyền che chở cho dân chúng. Với sức mạnh phi thường của mình các vị thần đã giúp dân diệt trừ ma quái, có được cuộc sống yên bình, hạnh phúc. Khiếp sợ trước quyền năng to lớn của hai vị thần, lũ yêu ma cũng sợ luôn cả cây đào. Chỉ cần trông thấy cành hoa đào là chúng đã sợ hãi bỏ chạy.
Ðến ngày cuối năm, như các vị thần khác, hai vị thần Trà và Uất Lũy cũng phải lên thiên đình chầu Ngọc Hoàng. Đề phòng mấy ngày tết, khi hai thần vắng mặt ở trần gian, lũ ma quỷ sẽ hoành hành, làm khổ muôn dân, các thần đã bày cho người dân cách để lũ ma quỷ khỏi quấy phá: Bẻ cành hoa đào về cắm trong lọ, hoặc lấy giấy hồng điều vẽ hình hai vị thần dán ở cột trước nhà. Chỉ cần nhìn thấy hoa đào hay hình vẽ hình hai vị thần trên giấy hồng là ma quỷ sẽ thi nhau bỏ chạy.
Từ đó, hàng năm, cứ mỗi dịp Tết đến, mọi nhà đều cố gắng đi bẻ cành hoa đào về cắm trong nhà để trừ ma quỷ và cầu mong sự ấm no, hạnh phúc sẽ đến với gia đình.
Ngoài việc chơi đào ngày tết để trừ ma quỷ, rước tài lộc, may mắn, dân gian còn dùng đào (tranh hoặc tượng) để kích hoạt vận đào hoa cho người muộn vợ muộn chồng, bằng cách: Treo một bức tranh cây đào có quả trong phòng riêng ở cung tình duyên (góc Tây Nam) của người “ế vợ ế chồng” hoặc đặt một bức tượng hình cây đào ở hướng Tây Nam của ngôi nhà để người đó gặp may mắn trong tình duyên.